De communicatiestrategie geeft richting aan alle activiteiten op het gebied van communicatie voor jouw project. Je beschrijft hoe je wil gaan communiceren met betrokken personen en partijen, met welke boodschap, op welke momenten en/of via welke kanalen. De strategie is daarmee een belangrijk houvast om de gestelde communicatiedoelen te halen.
Welke communicatiestrategie voor welke opgave?
Positioneringsstrategie, reputatiestrategie, ambassadeurstrategie, participatiestrategie of een veranderstrategie: overal kom je verschillende communicatiestrategieën tegen. Welke strategie voor jouw opgave het best werkt, hangt sterk af van de doelen, hoe de omgeving naar het onderwerp kijkt en hoeveel tijd en middelen je hebt. Een communicatiestrategie moet dus altijd op maat worden gemaakt, zodat deze past bij jouw project.
Hoe ontwikkel je een strategie?
De volgende ingrediënten zijn belangrijk voor het bepalen van de communicatiestrategie:
- Beschrijf waaraan communicatie (en dus de strategie) concreet moet bijdragen: wat hoop je te bereiken en bij wie?
- Benoem de centrale uitgangspunten en eventuele bijzonderheden die van belang zijn voor de specifieke communicatieopgave waar jij aan werkt.
- Sta stil bij de rol die de overheid heeft op jouw dossier en wat de passende communicatieve houding dan is.
- Bij een strategie hoort ook een passend frame.
Communicatiekompas biedt hulpmiddelen om de bouwstenen van je strategie te verzamelen. Door helder de opgave en concrete communicatieopdracht in kaart te brengen; de omgeving van het onderwerp goed te analyseren en te bepalen welke partijen en personen belangrijk zijn; gezamenlijk een kloppende en aansprekende communicatieboodschap te formuleren en door onderbouwde keuzes te maken ten aanzien van je middeleninzet.
Maakt gedragsverandering deel uit van je communicatieopgave? Neem dan een kijkje bij de gedragsveranderingstool CASI en bepaal aan de hand daarvan je strategie.
Ondanks dat het bepalen van de juiste communicatiestrategie maatwerk is, zijn er verschillende publicaties verschenen die je op weg kunnen helpen en inspiratie kunnen bieden. Bijvoorbeeld:
- Het Strategisch Communicatie Frame van Betteke van Ruler is een veelgebruikt instrument om een communicatiestrategie te bepalen. Het frame is te gebruiken voor elke soort strategie of communicatieaanpak, van positioneringsvraagstukken tot een veranderopgave. Ook helpt het frame om de juiste vragen te stellen, uit te zoeken wat in jouw organisatie nodig is en na te denken hoe communicatie daaraan kan bijdragen.
- Je kan je ook later inspireren door Wil Michels, die verschillende communicatiestrategieën heeft beschreven en uitgewerkt.
Afstemmen van de communicatiestrategie
Welke weg je ook volgt, je strategie goed bespreken en afstemmen met je projectleider of inhoudelijke (beleids)collega’s is essentieel. Alleen dan ontstaat een gedeeld beeld van wat de bijdrage van communicatie aan het project wordt en bereik je overeenstemming over de aanpak. De gouden tip is om al zo vroeg in het proces als mogelijk een goede aansluiting te zoeken met inhoudelijke collega’s, zodat er nauw kan worden samengewerkt aan een succesvolle strategie voor jouw project.
- Strategisch Communicatie Frame II, B. van Ruler, 2023
- Communicatiestrategie, W. Michels, 2021