Thema’s

<p>Deze checklist geeft je handvatten wat je kan doen ter voorbereiding op een crisis, tijdens en na een crisis.</p><h3>Voorbereiding (koude fase)</h3><ul><li>Volg de <a href="https://www.nctv.nl/onderwerpen/nationale-academie-voor-crisisbeheersing">opleidingen crisiscommunicatie</a> van de Nationale Academie voor Crisisbeheersing (NAC). De NAC heeft een uitgebreid, kosteloos aanbod van <a href="https://www.nctv.nl/onderwerpen/nationale-academie-voor-crisisbeheersing/opleidingen">trainingen voor crisisprofessionals op Rijksniveau</a>.</li><li>Maak een overzicht (per onderwerp) van jouw interne en externe netwerk, inclusief e-mailadres en telefoonnummer. Weet wie wie is en wie wat doet bij het DCC, de directie Communicatie, NCTV. En wat de communicatiecollega's bij de netwerkpartners doen op het beleidsterrein van jouw departement. Vergeet je communicatiecollega’s bij de veiligheidsregio’s en gemeenten niet.</li><li>Zorg dat je bekend bent met het departementaal crisisbeheersingsbeleid en de bijbehorende (crisis)communicatieafspraken.</li><li>Sla het piketnummer 24/7 NCTV crisiscommunicatie op in je telefoon: 070 – 751 51 51.</li><li>Weet hoe de landelijke, regionale en lokale crisisstructuren in elkaar steken en welke afspraken rondom crisiscommunicatie daarbij horen.</li><li>Zorg dat je beelden (visuals of infographics) op de plank hebt die ingewikkelde materie begrijpelijk maken.</li><li>Check <a href="https://denkvooruit.nl">denkvooruit.nl</a>. Op deze website vind je informatie over verschillende (nood)situaties en risico's.</li></ul><h3>Tijdens een crisis (warme fase)</h3><h4>Breng het netwerk in kaart:</h4><ul><li>Actualiseer je overzicht van communicatiepartners, binnen en buiten het departement. Voeg waar mogelijk een piketnummer toe. (Print een exemplaar!). <br></li><li>Leg contact met piket NCTV (om te sparren, voor advies of voor inzet van middelen). Dat kan 24/7.</li><li>Zorg dat je een lijst beschikbaar hebt met deskundigen die duiding kunnen geven aan technische of inhoudelijke informatie.</li></ul><h4>Zorg voor duidelijke afspraken:</h4><ul><li>Zorg dat je bekend bent met afspraken over (tijdige) opschaling en wijze van afstemming.</li><li>Regel dat communicatie in het crisisteam is vertegenwoordigd.</li><li>Ken je eigen taak en rol.</li><li>Heb inzicht in (crisis)communicatiestructuren.</li><li>Zorg voor een helder samenwerkingsproces en werkafspraken intern en met jouw samenwerkingspartners in deze crisis.</li><li>Zorg dat er goede afspraken zijn over documentatie (denk aan de vragen in de nafase, onderzoek, Wet open overheid (Woo)-verzoeken).</li></ul><h4>Inventariseer documentatie:</h4><ul><li>Check of er een <a href="https://www.nctv.nl/onderwerpen/landelijke-crisisplannen">Landelijk Crisis Plan (LCP)</a> is voor deze crisis.</li><li>Kijk of er een <a href="https://www.nctv.nl/onderwerpen/landelijke-crisisplannen">koepelnotitie crisiscommunicatie</a> is voor dit onderwerp.</li></ul><h4>Zorg dat je communicatiemiddelen klaar hebt liggen:</h4><ul><li>Heb communicatiemiddelen paraat (denk ook aan eventuele analoge middelen).</li><li>Actualiseer je visuals en infographics en zet deze in om ingewikkelde materie begrijpelijk te maken.</li><li>Richt de webcare in.</li></ul><h4>Doe onderzoek:</h4><ul><li>Vraag omgevingsanalyses uit.</li><li>Bereid onderzoek (0-meting of flitspeiling) of vragenlijst voor.</li><li>Denk aan je interne communicatie:</li></ul><h4>Houd ook interne communicatie in het vizier.</h4><ul><li>Verwerf inzicht in communicatieve vraagstukken, dilemma’s en beslispunten (zowel communicatieve als bestuurlijke dilemma’s).</li><li>Check de timing van je boodschap.</li></ul><h4>Maak je doelgroepen inzichtelijk:</h4><ul><li>Breng de betrokken doelgroepen in beeld en maak ook specifieke groepen inzichtelijk. Check de <a href="https://www.nctv.nl/documenten/publicaties/2023/03/06/handreiking-risico--en-crisiscommunicatie-specifieke-doelgroepen">handreiking risico- en crisiscommunicatie specifieke doelgroepen</a>.</li><li>Houd rekening met begrijpelijke, eenvoudige taal.</li><li>Overweeg vertalingen in meerdere talen, waaronder <a href="https://www.nctv.nl/onderwerpen/risico--en-crisiscommunicatie/communicatiemiddelen#anker-3-tolk-nederlandse-gebarentaal-piket">Nederlandse gebarentaal</a>.</li></ul><h4>Bereid je boodschap voor:</h4><ul><li>Bereid verschillende handelingsperspectieven voor.</li><li>Bereid de procesinformatie voor.</li><li>Weet wat te doen bij desinformatie en nepnieuws.</li><li>Bereid gedragsadviezen voor.</li><li>Heb basiskernboodschap(pen) paraat.</li><li>Bereid praktische Q&amp;A’s voor en heb deze paraat.</li><li>Breng communicatiedilemma’s in kaart.</li></ul><h3>Na een crisis</h3><ul><li>Zorg voor een geleidelijke overgang van acute fase naar de na(zorg)fase. Betrek daar de betrokken ministeries en andere betrokken partners bij.</li><li>Verduidelijk eventuele wijzigingen in rollen en verantwoordelijkheden.</li><li>Pas de kernboodschap aan (dit is veelal maatwerk).</li><li>Maak inzichtelijk hoe het afschalen van de crisis eruitziet. Wat zijn de stappen en voor wie heeft het gevolgen?</li><li>Evalueer! Neem verbeterpunten mee in de voorbereidingen op een eventuele volgende crisis.</li></ul>

Eerste Hulp Bij Crisiscommunicatie (EHBC-checklist)

Crisiscommunicatie bij de Rijksoverheid

Goede crisiscommunicatie staat voor het verspreiden van juiste, tijdige en begrijpelijke informatie over en tijdens een crisis, ramp of incident. Checklist met handvatten wat je kan doen ter voorbereiding op een crisis, tijdens en na een crisis.

Inhoud

Over ons

<p>Ben je op zoek naar praktische hulpmiddelen of tips om volgens Factor C aan de slag te gaan met je communicatievraagstuk? Hier op Communicatiekompas vind je allerlei <a href="/hulpmiddelen">hulpmiddelen en interactieve tools</a> die je op weg kunnen helpen.</p>

Factor C: Strategisch en gestructureerd aan de slag met communicatie

<h4>Fase 1: Inleven</h4><p>Zorg dat je een beeld krijgt van problemen en gebruikers. Je brengt de klantreis in kaart, inclusief knelpunten. Dit doe je bijvoorbeeld met gebruikersonderzoek.</p><h4>Fase 2: Framen</h4><p>Definieer het probleem en bepaal de scope.</p><h4>Fase 3: Ideeën genereren</h4><p>Genereer zoveel mogelijk ideeën, bijvoorbeeld door een brainstorm te houden of door met anderen dan de usual suspects in gesprek te gaan. Maak bijvoorbeeld ook schetsen of mindmaps.</p><h4>Fase 4: Maak een prototype</h4><p>Filter de bruikbare ideeën en vertaal ze in iets wat te testen is. Dit kan een fysiek prototype zijn, maar ook een storyboard.</p><h4>Fase 5: Test en optimaliseer</h4><p>Lost het concept het probleem op? Wat vinden de gebruikers? Test het met ze, trek conclusies en pas je prototype eventueel aan.</p><p>Je kunt deze fases lineair (op volgorde) doorlopen maar dat hoeft niet. Het kan chaotisch aanvoelen om de stappen door elkaar te doen, maar het kan juist creatieve inzichten opleveren.</p>

De 5 basisstappen van design thinking

Communicatievraagstukken oplossen met design thinking

Design thinking is een creatieve methode die je kunt gebruiken om een complex communicatievraagstuk op te lossen. Met deze methode leer je te denken als een ontwerper.

Communicatievraagstukken oplossen met design thinking

Wat is design thinking?

Waarom design thinking?

Fase 1: Inleven

Fase 2: Framen

Fase 3: Ideeën genereren

Fase 4: Maak een prototype

Fase 5: Test en optimaliseer

De kracht van design thinking

Deel deze pagina